nato kakabaZe  saqarTvelos i. lomouris miwaTmoqmedebis institutis ufrosi mecnier muSaki, smm  doqtori, bostneul-baRCeuli kulturebis nacionaluri kordinatori saqarTveloSi.   

                  

saqarTveloSi mebostneobis ganviTarebis perspeqtivebi
 
bostneuli—adamianis kvebis aucilebeli produqtia. Mmecnieruli
kvlevebis monacemebis safuZvelze, adamianTa kvebis racionSi 1/4 wi-
li unda ekavos sxvadasxva saxis bostneulis moxmarebas. Aadamianma
normaluri sicocxlismyofelobisaTvis wlis ganmavlobaSi unda mo
ixmaros 125-140 kg bostneulis da baRCeulis produqti.
mxoflio masStabiT bostneuls miekuTvneba 1200 saxis mcenare,
romelSic 78 ojaxia gaerTianebuli. MmaT  Soris TiTqmis naxevari
kulturaSia, xolo danarCeni velurad mozardia. saqarTveloSi
iwarmoeba 70 saxeobis bostneuli, zogierTi Zalze mcire raodeno-
biT. kaloriulobiT bostneul-baRCeuli kulturebi ar gamoirCevian,
magram vitaminebis,marilebis, organuli mJaveebis da sxva nivTierebe
bis SemcvelobiT bostneuls gaaCnia maRali kvebiTi, dieturi da mi
zanmimarTuli Tvisebebi. isini didi raodenobiT Seicaven kaliumis,
natriumis, kalciumis marilebs, unari gaaCniaT gaaneitralon mome-
tebuli mJavianoba mravaljeradi xorciani produqtebis miRebisas.
Aaxali mwvanileuli bostneuli da kombostosnair mcenareTa sxva-
Dasxva saxeobebi fosforisa da rkinis Semcvelibis mxriv ZiriTadi
wyaroebia adamianis kvebaSi. zogierTi bostneuli, iseTebi rogori
caa xaxvi da niori, bevr fitoncidebs Seicaven, ris gamoc gaaCniaT
maRali baqterociduri Tvisebebi. gansakuTrebiT sasargebloa
bostneulis moxmareba axali saxiT.Aamitomaa, rom aucilebelia mTeli
wlis ganmavlobaSi uwyvetad misi moxmareba. Ggamomdinare aqedan
saqarTveloSi Tavisuflad SeiZleba zogierTi bostneuli kulturebis
ramdenimejer Tesva. Aam mizniT dasaTesad unda gamoviyenoT kulturaTa
sxvadasxva saxeobebi da jiSebi-moxmarebis vadis gaxangrZlivebis mizniT.
gansakuTrebuli adgili unda daeTmos daculi gruntis(saTburebis)
ganviTarebas gardamaval brunvaSi( Semodgoma-zamTari-adre gazafxuli),
zamTarSi saTburebSi mwvanileulis, kitris da pamidoris warmoebas,
Semodgomaze moweuli  Sesanaxi sacavebis gamoyenebas da sxva. amasTan
didi mniSvneloba aqvs bostneulis gadamamuSavebeli infrastruqtu-
ris Seqmnas-gayinuli da gamoSrobili asortebis damzadebas, marina-
Ddebis, mwnilebis, konservebis, wvenebis, piureebis da sxvaTa warmo-
Ebas. saerTo jamSi yvela RonisZieba iqiTken unda iyos mimarTuli,
rom mosaxleoba mTeli wlis ganmavlobaSi momaragebuli da uzru-
nvelyofili iyos axali da gadamuSavebuli bostneuliT.
    mecnierTa da praqtikosTa Soris zogierTi bostneuli kultu-
rebis mikuTvneba bostneulze sxvadasxva mosazrebas gamoxatavs, ase
magaliTad: sasufre kartofili rogorc tuberiani kultura, iseve
rogorc Zirxveniani kulturebi: niaxuri da kolrabi,
miekuTvnebian bostneuls, Tumca agroteqnikuri TvalsazrisiT isini
msgavsnia mindvris kulturebis. Mmiuxedavad amisa msoflios umravles qveynebSi
sufris kartofili mikuTvnebulia bostneul kulturebs. igive
SeiZleba iTqvas marcvlovan parkosnebze, romlebic pirdapir moixmare-
bian gadamuSavebis gareSe, ris gamoc miekuTvnebian bostneuls.
mebostneobaSi gansakuTrebiT unda aRiniSnos gansxvaveba Ria da
daculi gruntis mebostneobaSi da es ukanaskneli-sasaTbure meur-
neoba miekuTvneba swored sakarmidamo mebostneobas an mebaReobas.
amdenad mindvris mebostneoba unda gavigoT, rogorc Ria gruntis
mebostneoba, sadac gamoyenebulia maRalmwarmoebluri manqana-traq
torTa sistema, Tumca mebostneobaSi jer-jerobiT arian kulturebi
(pirSuSxa, endivei, satacuri da sxv.) sadac jer-jerobiT naklebad
gamoiyeneba maRalmwarmoebluri manqana-iaraRebi. Aamitomaa, rom ase
Ti kulturebis moyvana swarmoebs SezRudul farTobebze, radgan
isini xeliT SromiT did danaxarjebs moiTxoven, aseve is bostneu-
li kulturebi, romlebic saWiroeben did SromiT danaxarjebs, unda
gamovricxoT mindvris bostneulidan. Ggamomdinare aqedan war-
mogidgenT zogad-saorientacio bostneulis gavrcelebis sqemas:
 
 

 

mebostneoba

                                          

 

 

 

Ddaculi gruntis mebostneoba-saTburebi


 

Ria gruntis mebostneoba

D

didi meqainizacis gareSe mwvanileulisa da naklebad gavrcelebuli bostneulis gamozrda

M

mindvris mebostneoba

 

 

specializirebuli mebostneobis sawarmoebi

 

Mmravaldargobrivi mebostneobis sawarmoebi

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 

 

 

 

 
 
bostneulis ekonomiuri mniSvneloba(maCveneblebi). qveyanaSi bos-
tneuli produqciis gansazRvruli raodenobiT warmoebisaTvis au-
cilebelia ganisazRvros bostneuli kulturebis qveS dasakavebeli miwis
farTobi, riTac garantirebuli iqneba mosaxleobis moTxovni
leba mTeli wlis ganmavlobaSi, amasTan aucilebelia ganisazRvros
kulturebis mixedviT moTxovnilebis moculoba.
 mocemuli regionisaTvis unda aviRoT mecnierebis kvlevebidan gam
Momdinare erT sul mosaxleze kulturebis mixedviT saWiro bostne
Uulis moTxovnilebis maCveneblebi, amas unda daematos qveyanaSi Se-
Mmosuli saorientacio turistisa da damsveneblis raodenoba, aseve
ucxoel dasaqmebulTa da Camosul stumarTa raodenoba da sxv.
    saqarTveloSi amJamad saorientaciod 1 suli mosaxle moixmars
112 kg bostneuls weliwadSi. Tu am monacemebs SeudarebT iseT qvey
Nnebs, rogoricaa: safrangeTi, bulgareTi, CineTi, israeli, iaponia
Dda sxva, davinaxavT, rom Cven 20-25 %-iT CamovrCebiT maT bostneu-
Llis moxmarebis mxriv, es ki Tavisuflad gulisxmobs momavlisaT-
vis 25-30%-iT bostneulis saerTo mosavlis gazrdas da asortimen-
tis mravalferovnebis uzrunvelyofas. Aam amocanis misaRwevad au-
cilebelia mTeli wlis ganmavlobaSi warmoebuli iyos  bostneuli
kulturebi stabiluri maRali mosavliT, amasTan dakmayofilebuli
unda iyos nedleuliT bostneulis gadamamuSavebeli warmoebebi.
    ZiriTadi yuradReba unda mieqces bostneulis miwodebas ianvar
Mmaisis periodSi. Aamis Sesasruleblad aucilebelia:
1.        gavafarTovoT saadreo bostneulis warmoeba dacul da Ria
   gruntSi, gavzardoT mosavlianoba farTobis erTeulze.
2.       gavzardoT saSualo-sagviano bostneulis warmoeba, romle-
bic Sesanaxad vargisni iqnebian, amasTan gavzardoT bostne-
ulis sanaxebis raodenoba da moculoba.
3.       gavaumjobesoT da gamouSvaT maralxarisxovani sxvadasxva
asortimentis bostneulis konservebi, adgilze da saeqspor
to sarealizaciod, gamouSvaT gamomSrali da gayinuli bos
tneulis asortebi.
 Bbostneulis saerTo mosavlis warmoebis gazrda ZiriTadSi
 unda moxdes misi farTobebis mkveTri gadidebis xarjze. mebostneobaSi
Uuaxloes  momavalSi Cveni mTavari mizani unda iyos saSualo sahe
Qqtaro mosavlianobis mkveTri zrda da xarisxiani, ekologiurad
 sufTa produqciis warmoeba.
Kkompleqsuri meqanizaciis gamoyenebis meTodebis damuSavebiTa
da SesrulebiT, agroteqnikuri teqnologiebis zusti dacviTa da
SesrulebiT, mecnierebis miRwevebisa da maRali Rirsebis mqone Te-
slebis gamoyenebiT miiRweva mosavlianobisa da produqciis xari-
sxis maCveneblebis gazrda.
farTobis erTeulidan bostneulis maRali mosavali miiReba,
TumcaRa umravles kulturebs mokle savegetacio periodi gaaCniaTM
miuxedavad imisa, rom mindvris kulturebTan SedarebiT bostans
saxnavi miwis mcire procenti ukavia, is mainc uzrunvelyofs kargi
Ddagegmarebis pirobebSi mosaxleobis moTxovnilebis dakmayofile-
bas bostneuliT.
saqarTveloSi bolo aTwleulSi gaizarda mosaxleobis moTxov-
na delikates da naklebad gavrcelebul bostneulze, romlebic Se
darebiT dabali mosavliT xasiaTdebian da Sesatyvisad amisa isini
damatebiT moiTxoven sabostne miwebis gafarToebas.
mTavrobis gadawyvetilebis safuzvelZe saqarTveloSi unda ganvi
Tardes gegmiuri mebostneoba, unda Seiqmnas did qalaqebSi, indus-
triul centrebSi da sakurorto regionebSi msxvili specializebu-
li bostneulis mwarmoebeli asociaciebi da kooperativebi. Aaqve un
da gafarTovdes sasaTbure meurneobebi da delikatesi bostneulis
warmoeba, raTa Tanabrad iyos momaragebuli mosaxleoba bostneu-
lis produqciiT mTeli wlis ganmavlobaSi. amisaTvis qveyanaSi war-
moebuli unda iqnes 650-800 aTasi tona bostneuli, raTa mTlianad
dakmayofildes erTi suli mosaxle, turisti da stumari.
amdenad saboloo jamSi saSualod bostneulma unda daikavos
saqarTveloSi 40,6 aTasi ha farTobi, rac mTeli saxnavi miwis 5,57%.
roca saqarTveloSi mebostneoba ganviTardeba gegmazomierad mo
savlianobis zrdis mxriv, stabiluri gaxdeba uwyveti momarageba
mTeli wlis ganmavlobaSi da produqciis xarisxi iqneba umaRlesi-
maSin es gansazRvravs mcxovrebTa cxovrebis donis amarlebas, amav-
droulad umaRles zRvars miaRwevs mecnierebis ganviTareba, rac iafi,
myari da xarisxiani bostneulis produqciis warmoebis sawi
ndari iqneba.

 soflis meurneobis swori politika

saqarTvelos ekonomikuri politika bolo ramodenime welia soflis meurneobis ganviTarebasTan mimarTebaSi araefeqturia. misi araefeqturoba ganpirobebulia iqidan, rom marTvel rgolSi agro seqtorisadmi gulgrili damokidebuleba da araswori politikis ganxorcieleba, romelic dRes dReisobiTac mimdinareobs etapobriv ngrevas iwvevs. soflis meurneobaSi Seqmnilma problemebma soflad myofi sazogadoebis siduxWire da Sida migraciuli procesebi gamoiwvia.

sursaTze xelovnurad gazrdilma fasma socialurad gaWirvebuli mosaxleobis biujets Zlierad daartya. qveyanaSi adgilobrivi produqciis ararsebobam importirebuli sasursaTo produqtebis raodenobrivi zarda gamoiwvia da fasebic xelovnurad gaizarda.

Tavisufali bazris principebiT TamaSsa da yurebaSi kidev ufro damZimda mosaxleobis yofiTi cxovreba.

soflad moSlilia infrastruqtura, ar arsebobs axali teqnologiebi, teqnikuri saSualebebi Zalian mwiria da dasaqmebis kuTxiT realuri nabijebi ar idgmeba. saxelmwifo biujetiT gaTvlili Tanxebi soflis meurneobis ganviTarebisaTvis arasakmarisia da amitomac am dromde agro seqtoris, verc erTi, qvedargi ver ganviTarda. dRevandeli xelisuflebis prioritetad soflis meurneoba saxeldeba da es mxolod sityvebia, romelic saarqivo masalaSi rCeba, ganviTarebis strategia da samoqmedo gegma ki praqtikulad ar arsebobs. soflis meurneobis ganviTareba ar aris martivi, es Zalian rTuli da sapasuxismgeblo dargia, mis ganviTarebas didi yuradReba da swori politika sWirdeba. swori mimarTuleba, axali bazrebi, Sida warmoeba, fermerebisa da soflis meurneobis produqtebis mwarmoebeli kompaniebis gadasaxadebisgan gaTavisufleba. Ees aris dasaqmebis erT erTi gasaRebi.

 

  ახალი ინიციატივა არასამთავრობო ორგანიზაციებისგან

 

     არასამთავრობო ორგანიზაციათა კოალიცია "სოფლის მეურნეობის განვითარებისთვის" მიზანშეწონილად მიიჩნევს კერძო სექტორში დამოუკიდებელი აგრო–კომისიის შექმნას, რომელიც სოფლის მეურნეობაში არსებულ პრობლემებს შეისწავლის და მისი განვითარების სწორ პოლიტიკას შეიმუშავებს.

კომისია უნდა დაკომპლექტდეს პოლიტიკური პარტიებისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლებით, რომლებიც გაერთიანდებიან ერთი იდეის ირგვლივ, რომელსაც "სოფლის მეურნეობის განვითარება" ქვია. 

ამ კომისიის შექმნა აუცილებლობას წარმოადგენს იქიდან გამომდინარე, რომ საქართველოში სოფლის მეურნეობა გაპარტახების გზაზე დგას და მიმდინარე პოლიტიკა კიდევ უფრო ართულებს აგრო სექტორის განვითარებას. საქართველო აგრარული ქვეყანა არის და სოფლის მეურნეობის განვითარების  დიდი პოტენციალიც გააჩნია, ამისათვის მხოლოდ საჭიროა ამ დარგის ქვეყნის პრიორიტეტად გამოცხადება და სახელმწიფოს მხრიდან სუფსიდირების განხორციელება.  სოფლის მეურნეობის განვითარება შექმნის ახალ სამუშაო ადგილებსა და გასაღების თავისუფალ ბაზრებს. ამის შემდეგ ყველა დარგი ერთმანეთზე აეწყობა და ნელ ნელა განვითარდება.

  soflis meurneobis ganviTareba mTavrobis gamo ver viTardeba

 

,,saqarTveloSi saqonlis sagazafxulo da saSemodgomo vaqcinacia ver Catardeba’’

 

gazeTi "rezonansi" 18/05/2011

maka xaraziSvili

 

miuxedavad imisa, rom qarTuli bostneulis sezoni daiwyo. saqarTveloSi importirebuli sasoflo-sameurneo produqtis wili isev maRalia. Kitri, pomidori, kartofili iranidan da TurqeTidan Semodis. Aaseve yovelwliurad izrdeba bostneulis fasebi. ratom Ziravs importirebuli produqti adgilobrivs da ratom Wianurdeba soflis meurneobis ganviTareba am sakiTxze ,,rezonansi” arasamTavrobo organiozaciaTa koalicia ,,soflis meurneobis ganviTarebisTvis” Tavmjdomares aleqsandre lomours esaubra: 

 

 ,,rezonansi’’: wlebis ganmavlobaSi soflis meurneobis procentuli maCvenebeli mSp-Si 9-10%-ia, miuxedavad imisa, rom mosaxleobis umetesoba am seqtorSia dasaqmebuli, Tqveni azriT ratom ver viTarddeba soflis meurneoba? 

  aleqsandre lomouri:  soflis meurneobis ganviTareba damokidebulia xelisuflebis politikaze, Tumca am SemTxvevaSi kargad Cans xelisuflebisa da maT Soris soflis meurneobis saministros damokidebuleba  soflis meurneobis ganviTarebasTan dakavSirebiT. soflis meurneobis ganviTarebas sWirdeba erTiani xedva da erovnuli suliskveTeba, rac imas niSnavs, rom agro seqtoris popularizacia ar xdeba da interesic naklebia sazogadoebaSi. ratom aris interesi naklebi yvelam kargad viciT - ar arsebobs gasaRebis bazrebi, moSlilia infrastruqtura, warmoebebi praqtikulad, ar arsebobs, amitom soflad myof adamians produqciis moyvana imaze meti ujdeba, vidre misi realizaciidan miiRebs. Yyvelaferi mainc araswor politikas ukavSirdeba. is, rom soflis meurneobis saministros ar aqvs soflis meurneobis ganviTarebis strategia, imaze metyvelebs, rom qveynis prioritetad, samwuxarod, soflis meurneoba ar saxeldeba.  

 ,,r’’: mTavrobaSi araerTxel axsenes, rom qarTvel glexs ar aqvs informacia miwis Tanamedrove teqnologiebiT damuSavebis Sesaxeb, sxvaTa Soris, burebis Camosaxlebis erT-erTi motive es iyo, Tqven ras fiqrobT amasTan dakavSirebiT? 

  a.l: Tu soflad myof adamians axali teqnologiebiT miwebis damuSavebis Sesaxeb informacia ar aqvs, soflis meurneobis saministros bralia. Ees niSnavs, rom  saministros mWidro kavSiri ar aqvs sofelTan. rac Seexeba afrikeli burebis Camosaxlebis sakiTxs, vfiqrob arasworia, vinaidan  saqarTveloSi mwiri sasoflo-sameurneo savargulebia, amitom ar aris gamarTlebuli saqarTveloSi ucxoelebi CamovasaxloT, SevuqmnaT kargi pirobebi, raTa Tavi komfortulad igrZnon, adgilobrivi fermeri Tu glexi ki mZime pirobebSi CavayenoT. rac Seexeba burebs saqarTveloSi maT surdaT fermeruli meurneobebis ganviTareba da warmoebuli produqciis eqsportze gatana. amiT qarTuli ekonomika did mogebas ver naxavs. ukeTesia  xelisuflebam qarTvel glexs misces SesaZlebloba, rom saqarTveloSi Tavad Seqmnas fermeruli Tu sasaTbure meurneobebi da adgilobriv bazarze gaCndes agro-produqtebi. amisaTvis saWiroa swori politika da Sesabamisi kanonmdeblobis Seqmna. 

  ,,r’’: sazogadoebis erTi nawili aRaSfoTa im faqtma, rom sasoflo-sameurneo miwebs ucxoelebi yiduloben. SeiZleba Tu ara ganvixiloT es problemad? 

   a.l: aRSfoTebis sababi namdvilad aris.Eesec im araswori politikisa da kanonmdeblobis Semadgeneli nawilia, romelic xorcieldeba. 

  ,,r’’: Tqveni organizacia Tu dainteresda ra moculobis sasoflo sameurneo miwa SeiZines ucxoelebma? Ra informacia gaqvT amis sesaxeb? 

 a.l: samwuxarod, amis Sesaxeb Ria informacia ar arsebobs. 

  ,,r’’: glexebis mier moweuli produqtis realizaciis problema rogor unda gadaiWras? 

   a.l: modi vTqvaT ra produqciaze gvaqvs saubari. dRes, soflis meurneoba, praqtikulad, moSlilia, Tumca garkveul  dargebSi SeiniSneba patara moZraoba, magaliTad mevenaxeoba-meRvineobaSi. umTavresia Seiqmnas soflis ganviTarebis gegma da xelisuflebam gamoacxados soflis meurneoba qveynis mTavar  prioritetad da amis Semdeg aucilebeli iqneba adgilobrivi gasaRebis bazrebis Seqmna da sxva danarCeni avtomaturad ganviTardeba. 

   ,,r” soflad aseve problema gaxda, pirutyvis vaqcinacia. glexebi Civian, rom vaqcinaciis gareSe saqoneli avaddeba da, Sesabamisad, safrTxe eqmneba mesaqonleobis ganviTarebasac. Tqven ra informacia gaqvT, ratom ar moxda wels pirutyvis vaqcinacia? 

A   a.l: soflis meurneobis saministrom wels epizootiis sawinaaRmdego RoniZiebebi ar Caatara, radgan biujetSi mxolod 250 aTasi lari aris gamoyofili, romelic epidemiuri situaciis SemTxvevaSi iqneba gaxarjuli. Sesabamisad, saqarTveloSi sagazafxulo da saSemodgomo vaqcinacia da sxva kvlevebi, romelic pirutyvisTvis aris aucilebeli ver Catardeba.

 

 

    სოფლის მეურნეობის გადარჩენა და განვითარება დამოკიდებულია სახელმწიფო პოლიტიკაზე, იმ პოლიტიკურ მიმართულებაზე  Tu, როგორ პოლიტიკას აირჩევს ხელისუფლება სოფლის მეურნეობის განვითარებისათვის.
erTwliani kulturebis naTesi farTobebi (aTasi ha)
 
2007
2008
2009
2010* 
xorbali
45,4
48,6
57,5
46,9
maT Soris saSemodgomo
43,0
37,8
50,0
44,6
qeri
27,1
30,4
20,6
21,9
maT Soris saSemodgomo
12,0
7,2
8,6
8,6
simindi
125,5
146,2
130,1
102,2
lobio**
6,7
7,3
5,5
6,6
kartofili
21,5
24,0
18,0
19,2
bostneuli
32,0
27,3
23,7
22,7
baRCeuli kulturebi
5,3
3,5
2,6
2,2
pirutyvis sakvebi kulturebi
9,0
9,2
16,6
9,6
danarCeni kulturebi
24,7
32,8
33,7
30,5
sul naTesi farTobi
297,2
329,3
308,3
261,8

 saqarTvelos statistikis erovnuli samsaxuri

სოფლის მეურნეობის განვითარება ეს არის ძლიერი სოფელი, ძლიერი საზოგადოება და ძლიერი ეკონომიკა. soflis meurneobis ganviTareba xels Seuwyobs qveyanaSi dasaqmebis problemis mogvarebas.

  rogor viTardeba soflis meurneoba, ra proeqtebi xorcieldeba am sferoSi saxelmwifos mier da rogor muSaobs soflis meurneobis saministro, am da sxva sakiTxebze vesaubrebiT arasamTavrobo orgzanizaciaTa koalicia ‘soflis meurneobis ganviTarebisTvis” Tavmjdomares, b-n aleqsandre lomours
- ra nabijebi unda gadadgas xelisuflebam soflis meurneobis ganviTarebisTvis?
 pirveli nabiji aris is, rom aucilebelia Seiqmnas glexebis da mcire fermerebis daxmarebis programebi, sadac kerZo seqtori iqneba dainteresebuli, magaliTad bankebi, romlebic dabal procentian kreditebs gascemen, SemdgomSi xelisuflebam unda miiRos gadawyvetileba da sazogadoebas gaacnos soflis meurneobaSi romel dargs ayenebs prioritetad, ar SeiZleba mwiri biujetiT moxdes yvela dargis ganviTareba, radgan soflis meurneobis yvela dargze gaRebuli Tanxebi aris mxolod wyalSi gadayrili fuli, saidanac realur Sedges ver viRebT.
 - Tqveni azriT, romeli dargebis ganviTareba aris prioritetuli?
  qveynisTvis soflis meurneobis yvela dargi prioritetulia, Tumca praqtikulad SeuZlebelia moxdes misi ganviTareba. Mme vfiqrob, rom pirvel etapze aucilebelia fermerul da sasaTbure meurneobebis ganviTarebas mieqces didi yuradReba, Semdgom saojaxo meurneobebis Seqmnasa da miwaTmoqmedebas. amis Semdeg yvela dargi paralelurad sakuTari ZalebiT daiwyebs ganviTarebas, es aris jaWvi, sadac dargebi erTmaneTzea mibmuli.
 - rogoria soflis meurneobis saministros roli agro seqtoris ganviTarebaSi?
soflis meurneobis saministro unda iyos koordinatori sazogadoebasa da mTavrobas Soris, romelic maqsimalurad Seecdeboda agro seqtoris ganviTarebas, magram ara, axla soflis meurneobis saministros rolis gansazRvra Zalian Znelia, misi funqcia da qmedeba dRes aris sazogadoebis ,,dabolebaze” orientirebuli.
- ras ityviT premier-ministris nika gilauris iniciativaze agraruli politikis komisiis SeqmnasTan dakavSirebiT?
 me piradad mivesalmebi premier-ministris am iniciativas da vfiqrob, rom es komisia iqneba soflis meurneobis ganviTarebisTvis swori politikis SemmuSavebeli.
- ras gulisxmobT swor politikaSi?
swori politikis Seqmna aris dargis ganviTareba, Sida produqciis warmoeba, axali bazre-bis monitoringi da dasaqmeba.
- ra nabijebi SeiZleba iqnas gadadgmuli momavalSi xelisuflebis mxridan?
 Zalian Znelia isaubro agro seqtorSi xelisuflebis momaval nabijebze, Tumca me vfiqrob, rom xelisuflebam unda gaiazros da swori analizis safuZvelze moaxdinos sufsidireba prioritetuli dargebis ganviTarebis.
- ra azris xarT qveyanaSi hibriduli simindis moyvanasTan dakavSirebiT, ra aris  es Tqveni azriT? xelisuflebis biznes proeqti Tu glexze orientirebuli proeqti?
es aris biznes proeqti, romliTac soflis meurneobis saministro cdilobs sazogadoebaSi kargi saxelis moxveWas, viTom es aris glexebis daxmarebaze orientirebuli proeqti, Tumca es aris didi piaris manqana, romelic xelisuflebis dakveTas asrulebs.Ppirdapiri gagebiT bakur kvezereli cdilobs “sazogadoebis dabolebas’
da ra faqtebze dayrdnobiT ambobT amas?
es yvela glexma icis. Aaba warmoidgineT, saqarTveloSi arsebobs daaxloebiT 15 jiSis simindi, romlebic maRaalmosavlianobiT xasiaTdeba. magaliTad seleqcioner zurab jinjixaZis mier gamoyvanili qarTuli hibridi-“werovani 1” 1 ha-ze 12-14 tona mosavals iZleva. sxvac bevri jiSia aseTi uxvmosavliani – “geguTis yviTeli”, “papalaSvilis TeTri”, romlebic 1 ha-ze 12-14 tona mosavals iZleva. Tanac fasebi, rom SevadaroT saTesle simindi 1 kg. 3 lari Rirs, amerikuli 17 lari. 1 ha-ze qarTuli jiSis Tesli saWiroa 18 kg, amerikuli 22 kg. marTalia amerikuli simindis Tesli maRalmosavliania, magram misi Teslad gamoyeneba ar SeiZleba, amitom yovel wels isev importiori kompaniisgan unda iyidon. Ddaskvnebi Tavad mkiTxvelma gamoitanos. 
-ras fiqrobT zeTisxilis plantaciebis gaSenebasTan dakavSirebiT?
es aris Zalian kargi, radgan adgilobriv mosaxleobas aqvs dasaqmebis privilegia, Tumca ar unda moxdes ise, rom mosaxleoba Cexavdes vazs da aSenebdes zeTisxilis plantaciebs.
-saparlamento opozicia iTxovda  bakur kvezerelis Tanamdebobidan gadadgomas, Tqveni azriT ramdenad samarTliani iyo maTi moTxovna?
bakur kvezereli, rogorc ministri aris Zalian susti. mas ara aqvs gaazrebuli soflis meurneobaSi arsebuli problemebi, rac  imas gulisxmobs, rom soflis meurneobis saministros aranairi politika ar gaaCnia am seqtoris ganviTarebisTvis, Cemi azriT samarTliani iyo maTi moTxovna, radgan kvezerelis gadadgoma soflis meurneobis ganviTarebisaTvis iqneba sasargeblo.
- rogorc cnobilia, Tqveni organizacia gamoexmaura premier-ministris iniciativas, Tqven  mas warudgineT sakuTari proeqti, riTia igi gansxvavebuli?
arasamTavrobo organizaciaTa koalicia “ soflis meurneobis ganviTarebisTvis” gamoexmaura premier-ministris nika gilauris iniciativas soflis meurneobis ganviTarebis politikis komisiis SeqmnasTan dakavSirebiT, gavugzavneT sakuTari “NGO”-s xedva agroseqtoris ganviTarebis da amJamad aris samuSao procesi, sadac garkveul sakiTxebze xdeba Sejereba.
 
   gazeTi   "momavlis xma"  15/05/2011                        mako gurCiani
სურსათზე ფასები კატასტროფულად კიდევ გაიზარდა

საქართველოში სასოფლო სამეურნეო პროდუქტებზე ფასები  – 28,6 %–ით გაიზარდა, შესაბამისად ჯგუფის წვლილმაწლიური ინფლაციის საერთო მაჩვენებელში  – 11,8 % – შეადგინა. ფასების კატასტროფული ზრდა დაფიქსირდა ხილისა და ყურძნის ქვეჯგუფში  – 70,6 %, ბოსტნეულისა და ბაღჩეულზე  – 36,4 % , ზეთსა და ცხიმზე  – 34,5 %, პურსა და პურპროდუქტებზე – 25,8 % , ხოლო ხორცსა და ხორცპროდუქტებზე  – 23,3 %.  სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის ინფორმაციით,  ინფლაციის სტატისტიკა 2011 წლის აპრილის მონაცემები ,  2010 წლის აპრილთან შედარებით მოხდა.

 

სოფლის მეურნეობის წილი მთლიან შიდა პროდუქტში (%) სტატისტიკის ეროვნული სამსახური.

 

 

  საქართველოში აგროსექტორი ეტაპობრივად უნდა განვითარდეს
სოფლის მეურნეობა ცოცხალი ორგანიზმია, რომელიც ეტაპობრივად უნდა გაიზარდოს და განვითარდეს. საამისოდ კი საჭიროა სწორი პოლიტიკის გატარება აგროსექტორში. – აგროექსპერტის ალექსანდრე ლომოურის თქმით, სოციალური მდგომარეობის გაუმჯობესება სოფლად ადვილი არ არის ამ ყველაფერს სჭირდება ხელისუფლებისგან დახმარება.  – ,, პრემიერ–მინისტრის ნიკა გილაურის განცხადება აგრარული პოლიტიკის კომისიის შექმნასთან დაკავშირებით, რომელიც სოფლის მეურნეობის განვითარების გეგმას წარმოადგენს მისასალმებელია.,, მისივე განმარტებით, კომისიამ უნდა შეისწავლოს  სოფლის მეურნეობაში არსებული სიტუაცია, პრობლემები და ამის შემდეგ უნდა მოხდეს პრიორიტეტული დარგების განვითარების გეგმის შემუშავება. აღნიშნული კომისიის მუშაობაში აუცილებელია არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და დამოუკიდებელი აგრო და ეკონომიკის ექსპერტების ჩართვა.

 

 

სოფლის მეურნეობაში შექმნილი რეალური დამატებული ღირებულება (ინდექსები, 2004 წელი=100) სტატისტიკის ეროვნული სამსახური.
საიდან მოიტანს ხელისუფლება სოფლის მეურნეობის განვითარებისთვის დამატებით 150 მილიონს 

საქართველოს ხელისუფლების მიერ სოფლის მეურნეობის პრიორიტეტად გამოცხადებას აგროექსპერტი ალექსანდრე ლომოური მიესალმება, მაგრამ მიიჩნევს, რომ ამ დარგში არსებული პრობლემები ადვილად მოსაგვარებელი არ არის .,”ყველაფერს ის ართულებს, რომ სოფლად მოშლილია სარწყავი სისტემები, გლეხები, სოციალური სიდუხჭირის გამო, ვერ ახერხებენ მიწების დამუშავებას.  ასეთ კრიზისულ ფონზე დამატებით 150 მლნ ლარის გამოყოფა სოფლის მეურნეობის განვითარებისთვის ძალიან კარგია, მაგრამ უცნობია თუ საიდან უნდა იყოს ეს თანხა მოძიებული.სოფლის მეურნეობის განვითარებას სჭირდება გლეხებისა და ფერმერების დატრენინგება, ახალი ტექნოლოგიების გაცნობა და დანერგვა, გასაღების ბაზრის შექმნა, საწვავით უზრუნველყოფა და, რაც მთავარია, სარწყავი სისტემების მოწყობასოფლის მეურნეობის პროდუქტების სასაწყობე მეურნეობების და ლოჯისტიკური ცენტრების მშენებლობა ამ ეტაპზე ვერ განავითარებს სოფლის მეურნეობას”  – აცხადებს ლომოური.

მემცენარეობის და მეცხოველეობის პროდუქციის წარმოების ინდექსები (2004 წელი – 100)   სტატისტიკის ეროვნული სამსახური.
სოფლის მეურნეობის სამინისტროში საკადრო ცვლილებები იწყება
სოფლის მეურნეობის სამინისტროში შესაძლოა დიდი საკადრო წმენდა დაიწყოს.  ექსპერტები  სოფლის მეურნეობის სამინისტროში მოსალოდნელ საკადრო შემცირებას სამინისტროს მხრიდან ბიუჯეტის დაზოგვით ხსნიან.  მათი თქმით, ასეთ კრიზისულ დროს სამინისტროს მხრიდან ამ ნაბიჯის გადადგმა ძალიან მძიმედ იმოქმედებს მათ ოჯახებზე, ვისი გათავისუფლებაც იგეგმება.  კადრების შემცირებით კი სოფლის მეურნეობა ვერ აშენდება .  მოსალოდნელ საკადრო შემცირებასთან დაკავშირებით ინფორმაცია  კომფიდენციალური პირისგან არის მოწოდებული.  საკადრო ცვლილებების დაწყებას  სამინისტრო უარყოფს.
 
 
 
 

 

News

სოფლის მეურნეობის სამინისტროს 2011 წლის ბიუჯეტი

12/05/2011 10:41
სოფლის მეურნეობის სამინისტროსთვის 2011 წლის საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტით გათვალისწინებულია 69...

აგრონომების კონკურსი

12/05/2011 10:39
საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტრო აცხადებს კონკურსს საქართველოს ყველა მუნიციპალიტეტში...
ვაზისა და ღვინის დეპარტამენტი "სამტრესტი"

 კახეთი

   სპეციფიკური ზონაქინძმარაული

მდებარეობა: შიდა კახეთი, ყვარლის ადმინისტრაციული რაიონი.
სანედლეულო ბაზის ფართობი: 614 ჰა
განსაკუთრებული ეკოგარემო: 
კავკასიონის მთებით ჩამოყალიბებული მიკროკლიმატი, მდინა­რე­ების ჩამონაზიდ შავფიქალებზე განვითა­რე­ბული ხირხატიანი ნიადაგები და ვენახში შექმნილი მეტად ხელსაყრელი სითბური რეჟიმი
ღვინოქინძმარაული
ჯიშ საფერავისაგან დამზადებული ნახევ­რად­­ტკბილი ღვინოა, ხასიათდება მუქი ბროწეულისფერი შეფერვით, ორიგინა­ლუ­რი ბუკეტითა და ჯიშური არო­მატით, ჰარმონიული და ექსტრაქტული, მწიფე ალუბლის ტონებით. მისი გამოშვება დაიწყო 1942 წლიდან.  
სპეციფიკური ზონამუკუზანი’’
მდებარეობა: შიდა კახეთი, გურჯაანის რაიონი
სანედლეულო ბაზის ფართობი: 246 ჰექტარს.
განსაკუთრებულიეკოგარემო:
მიკროკლიმატს ქმნის ცივ-გომბორის ქედის ჩრდილოაღმოსავლეთი დაქანება, კავკასიონის მყვინვარებით დაფარული მწვერვალებიდან დაშვებული ცივი ჰაერის მასები. კარბონატული და ლიოსი­სე­ბუ­რი თიხებიანი ნიადაგი, ხირხატიან-ალუვი­ური ნაფენები
ღვინო ,,მუკუზანი’’ 
საფერავიდან დამზადებული მშრალი წითელი ღვინოა. ხასიათდება ბროწე­­ლი­­­ფერი შეფერვით, მკაფიოდ გამოხა­ტუ­ლი ჯიშური სპეციფიკური არო­მატითა და ბუკეტით, ძლიერ ექსტრაქტული, მაღალი გემური მაჩვე­ნებ­ლებით. მისი გამოშვება დაიწყო 1888 წლიდან. ღვინომასალა ინახება მუხის კასრებში არა ნაკლებ სამი წელი - სარდაფებში
 
 
სპეციფიკური ზონაყვარელი
 
მდებარეობაშიდა კახეთი, ყვარლის ადმინისტრაციული რაიონი
სანედლეულო ბაზის ფართობი: 975 ჰა.
განსაკუთრებულიეკოგარემო:
კავკასიონის მთიანეთის ზეგავლენით შექმნილი მიკროკლიმატი. მდინარე ბურსასა და ჩაგურგულას გამონაზიდი
ღვინო ,,ყვარელი’’
ადგილწარმოშობის უმაღლესი ხარისხის მშრალი წითელი ღვინოა, იგი მზადდება 1966 წლიდან საფერავის ჯიშის ყურძნისაგან დურდოს სრული დადუღებით. ხასიათდება მუქი წითელი შეფერვით, ჯიშური არომატით, ექსტრაქტულობით, ჰარმონიულობით, განსაკუთრებული ბუკეტით. ღვინომასალა ინახება მუხის კასრებში არა ნაკლებ სამი წელი _ სარდაფებში.
 სპეციფიკური ზონაახაშენი
მდებარეობა: შიდა კახეთი, გურჯაანის ადმინისტრაციული რაიონი
სანედლეულო ბაზის ფართობი: 112 ჰა
განსაკუთრებული ეკოგარემო:
ალაზნის მარჯვენა შენაკადების, ჭერმისხევისა და ფაფრის ხევს შორის შექმნილი მიკროკლიმატი. კარბონატულ - ლიოსისებური, თიხნარ - თიხიანი და ალუვიურ - დელუვიური ნიადაგები
ღვინო,,ახაშენი
შაფერავიდან დამზადებული მაღლესი ხარისხის წითელი ნატურალური ნახევრად ტკბილი ღვინოა, გამოდის 1958 წლიდან. ხასიათდება მუქი ლალისფერი შეფერვით, ჯიშური, გემოზე ჰარმონიული, ხავერდოვანი, სრული, დახვეწილი სასიამოვნო სიტკბოთი, ხილის ტონებით და ჯიშური არომატით.
 სპეციფიკური ზონაწინანდალი
მდებარეობა: თელავის ადმინისტრაციული რაიონი, მდინარე ალაზნის მარჯვენა სანაპირო.

სანედლეულო ბაზის ფართობი: 653 ჰა.
განსაკუთრებული ეკოგარემო:
ცივგომბორის ქედით შექმნილი მიკროკლიმატი. ლიოსისებური კარბონატული ნიადაგები, ალუვიურ-პროლივიური და დელუვიური წარმოშობის თიხნარი და ღორღიანი ნაფენები
ღვინო ,,წინანდალი
უმაღლესი ხარისხის თეთრი, მშრალი ღვინოა. იგი მზადდება 1886 წლიდან ქართული ვაზის ჯიშების რქაწითელის და კახური მწვანის ჯიშის ყურძნიდან,. ხასიათდება ღია ჩალისფერი შეფერვით, გემოზე ჰარმონიული, სრული, დახვეწილი, განვითარებული ბუკეტით, ჯიშური არომატით.

სპეციფიკური ზონანაფარეული
მდებარეობა: კახეთის რეგიონში, მდინარე ალაზნის ზემო წელში.
სანედლეულო ბაზის ფართობი180 ჰა.
განსაკუთრებული ეკოგარემო:
მდინარეების სტორისა და დიდხევ - ლოპოტას ხეობების ზეგავლენით ჩამოყალიბებული მიკროკლიმატი. ალუვიური და დელუვიური ნიადაგების სახესხვაობები.
ღვინო ,,ნაფარეული” (წითელი) 
უმაღლესი ხარისხის მშრალი, წითელი ღვინოა. ხასიათდება მუქი წითელი შეფერვით, ჯიშური არომატით, ექსტრაქტული, ხავერდოვანი, განვითარებული ბუკეტით. მზადდება საფერავის ჯიშის ყურძნიდან.
ღვინო ,,ნაფარეული” (თეთრი) 
უმაღლესი ხარისხის თეთრი მშრალი ღვინოა. ხასიათდება ღია ჩალისფერი შეფერვით, გემოზე სასიამოვნო, ხალისიანი, ჯიშური არომატით, კარგად გამოხატული ბუკეთით და მინდვრის ყვავილების ტონით. მზადდება რქაწითელის ჯიშის ყურძნიდან.

სპეციფიკური ზონაგურჯაანი
მდებარეობაშიგა კახეთი, მდინარე ალაზნის მარჯვენა სანაპირო
სანედლეულო ბაზის ფართობი: 1151, 5 ჰექტარი.
განსაკუთრებული ეკოგარემო:
მდინარე ალაზნის ხეობაში შექმნილი მიკროკლიმატი. ყავისფერი, მდელოს ყავისფერი, ალვიური და დელვიური ნიადაგები
ღვინო ,,გურჯაანი’’
უმაღლესი ხარისხის კახური ტიპის თეთრი მშრალი ღვინოა. ხასიათდება ღია ჩალისფერი შეფერვით, Hჰარმონიული, სრული, დახვეწილი, ჯიშური არომატით და განვითარებული ბუკეტით. იწარმოება 1887 წლიდან. მზადდება რქაწითელისა და მწვანის ქართული ვაზის ჯიშებისაგან.
 

სპეციფიკური ზონავაზისუბანი
მდებარეობამდინარე ალაზნის შუა წელი.
სანედლეულო ფართობი: 220 ჰა.
განსაკუთრებული ეკოგარემო:
ზომიერი ნოტიო კლიმატი.ნეშომპალა კარბონატული ნიადაგები.
ღვინოვაზისუბანი” 
ვაზისუბანი ადგილწარმოშობის დასახელების უმაღლესი ხარისხის თეთრი მშრალი ღვინოა, მზადდება 1978 წლიდან რქაწითელის და კახური მწვანის ყურძნისაგან ტკბილის სრული დადუღებით. ხასიათდება ღია ჩალისფერი შეფერილობით, ჰარმონიული გემოთი, ხალისიანი, განვითარებული ბუკეტით, ყვავილების ტონებით.

სპეციფიკური ზონატიბაანი
მდებარეობაშიდა კახეთი, სიღნაღის ადმინისტრაციული რაიონი
სანედლეულო ბაზის ფართობი: 350 ჰექტარი.
ეკოგარემო:
გომბორის ქედისა და მდინარე ალაზანის ურთიერთქმედება იძლევა ზომიერად ნოტიო სუბტროპიკულ მიკროკლიმატს. შავმიწა, ალუვიური და დელუვიური ნიადაგების სახესხვაობები
ღვინო ,,ტიბაანი
ღვინოტიბაანიიწარმოება ჯიშ რქაწითელიდან 1948 წლიდან, ის უმაღლესი ხარისხის თეთრი კახური ტიპის მშრალი ღვინოა. ხასიათდება მუქი ქარვისფერი შეფერვით, ჯიშური არომატით, კარგად გამოხატული ბუკეტით ექსტრაქტულობით, ხავერდოვნებით და ქიშმიშის ტონებით.

სპეციფიკური ზონაკოტეხი
მდებარეობა: შიდა კახეთი, გურჯაანის ადმინისტრაციული რაიონი.
სანედლეულო ბაზის ფართობი14 ჰა
განსაკუთრებული ეკოგარემო:
სუბტროპიკული მიკროკლიმატი. ყავისფერი, მუქი-ყავისფერი, ალუვიური, ალუვიურ-პროლუვიური ნიადაგების სახესხვაობები.
ღვინო,,კოტეხი
უმაღლესი ხარისხის თეთრი მშრალი ღვინოა, იგი მზადდება რქაწითელის ჯიშის ყურძნისაგან დურდოს სრული დადუღებით. ღვინო ხასიათდება წითელი ფერით, ჯიშური არომატით ნაზი, ხავერდოვანი გემოთ.

სპეციფიკური ზონამანავი
მდებარეობა: გარე კახეთი, საგარეჯოს ადმინისტრაციულ რაიონი, ცივ-გომბორის ქედის სამხრეთი.
სანედლეულო ბაზის ფართობი346 ჰექტარს.
განსაკუთრებული ეკოგარემო:
ცივ-გომბორის ქედი და მდინარე იორი ქმნის მშრალ სუბტროპიკულიდან ზომიერად ნოტიო სუბტროპიკულზე გარდამავალ კლიმატს; მუქი ყავისფერი კარბონატული ნიადაგები
ღვინო ,,მანავი 
უმაღლესი ხარისხის თეთრი მშრალი ღვინოა. მზადდება კახური მწვანის ჯიშის ყურძნიდან, დასაშვებია 15 %-მდე რქაწითელის ჯიშის ყურძნის გამოყენება. ღვინო ხასიათდება ღია ჩალისფერიდან ჩალისფრამდე, მომწვანო ელფერით, გემოზე ნაზი, ჰარმონიული, დახვეწილი, ხალისიანი ხილის ტონებით, ჯიშური არომატით, განვითარებული ბუკეტით. იწარმოება 1938 წლიდან.

სპეციფიკური ზონაკარდენახი
მდებარეობა: შიდა კახეთი, გურჯაანის ადმინისტრაციული რაიონი.
სანედლეულო ბაზის ფართობი: 345 ჰექტარი.
განსაკუთრებული ეკოგარემო:
კავკასიონის მყინვარებიდან დაშვებული ცივი ჰაერის მასების მიერ შექმნილი მიკროკლიმატი. ურწყავი ნეშომპალა კარბონატული და ხირხატიანი ნიადაგები.
ღვინო ,,კარდენახი
ადგილწარმოშობის დასახელების კონტროლირებადი უმაღლესი ხარისხის თეთრი შემაგრებული ღვინოა. იგი მზადდება აღნიშნული ჯიშების ყურძნის დურდოს დაყოვნრბით და მისგან მიღებული ნატურალური ტკბილის დასპირტვით.იწარმოება 1926 წლიდან.
ღვინო ხასიათდება ქარვისფერი ჯიშური არომატით, თაფლის ტონებით ჰარმონიულობითა და ზომიერი ექსტრაქტიულობით.

სპეციფიკური ზონათელიანი
მდებარეობა: შიდა კახეთი, თელავის ადმინისტრაციული რაიონი
სანედლეულო ბაზის ფართობი60 ჰექტარი
განსაკუთრებული ეკოგარემო:
ცივგომბორის ქედის ჩრდილო-აღმოსავლეთ კალთები და მდინარე ალაზნის მარჯვენა შენაკადები კისისხევი და ვანთის ხევი ქმნის სპეციფიკურ მიკროკლიმატს. Mმდელოს ყავისფერი და ალვუვიური ნიადეგების ნაირსახეობები.
ღვინო ,,თელიანი’’ 
უმაღლესი ხარისხის მშრალი წითელი ღვინოა მზადდება კაბერნე სოვინიონის ჯიშის ყურძნისაგან, დურდოს სრული დადუღებით. ღვინო ხასიათდება მუქი წითელი შეფერვით, სუფთა ჯიშური არომატით, პიკანტური, ჰარმონიული განვითარებული ბუკეტით. იწარმოება 1897 წლიდან.

სპეციფიკური ზონაკახეთი
 
მდებარეობა: საქართველოს სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში მდინარეების ალაზნისა და იორის აუზში.
სანედლეულო ბაზის ფართობი: 15574 ჰა.
განსაკუთრებული ეკოგარემო:
ცივგომბორის ქედი კახეთს ორ ნაწილადშიდა და გარე კახეთად ყოფს.
შიდა კახეთი წარმოადგენს მდ. ალაზნის ხეობის გასწვრივ სამხრეთ-დასავლეთისაკენ დახრილ ქანობს. ხოლო გარე კახეთი მდებარეობს ცივგომბორის ქედსა და სამგორის მაღლობს შორის.
მიკროკლიმატს განპირობებს კავკასიონისა და ცივ-გომბორის ქმედებები მდინარე ალაზანთან და მის შენაკადებთან. ნიალაგები მრავალფეროვანია: შავმიწა, ალუვიური და დელუვიური, ნეშომპალა კარბონატული და ხირხატიანი და სხვ.
ღვინოკახეთი
ადგილწარმოშობის დასახელების თეთრი მშრალი ღვინოა. იგი მზადდება რქაწითელისა და კახური მწვანის ყურძნისაგან დურდოს სრული დადუღებით.
ღვინო ხასითდება ქარვისფერი შეფერვით, ხილის არომატით, სასიამოვნო სიმწკლარტით, ხავერდოვნებით და ჰარმონიულობით. მოცემული ეკო გარემო განსაზღვრავს ღვინის ორიგინალობას და მაღალ ხარისხს. იწარმოება 1948 წლიდან.

 

 
გლეხებისთვის საწვავის ვაუჩერის დარიგება აუცილებელია
მსოფლიოში სურსათსა და საწვავზე ფასების კატასტროფული მატება ქართველ ფერმერებს სახნავ–სათესი მიწების დამუშავებას ურთულებს. ამიტომ ამ კრიზისულ ფონზე აუცილებელია, რომ ხელისუფლებამ გლეხების დახმარების პროგრამა შეიმუშავოს და სახნავ–სათესი სავარგულების დასამუშავებლად საწვავის მინიმალური რაოდენობის ვაუჩერები დაარიგოს.